Salı, Aralık 22, 2015

kazuo ishiguro - gömülü dev




Bu kitabı Ankara'dan dönerken, okuyacak kitabım kalmadığı için havaalanından almıştım. Daha önce "Beni Asla Bırakma" isimli kitabını okumuştum, tarzına aşinaydım. Aslında çok aşırı beğendiğim bir yazar değil ama kurgu konusundaki hayal gücüne ve sınır çizmeden yazabilmesine hayranım. Canımı sıkan şey, bir Japon olmasına rağmen daha çok İngiliz gibi düşünüyor ve yazıyor olması. Bu kitap da zaten 6.yüzyıl İngiltere'sinde geçiyor. Gerçi kendisi kesinlikle bir sayı vermiyor ama Kral Arthur'dan bahsedildiği için (artık olmayan Arthur'dan) ben öyle tahmin ediyorum. Aslında sadece zamanı muallakta bırakmamış yazar. Her şey sisin arkasına saklanmış, mekan da oldukça müphem.

Yazar bu kitabını yazarken Masaki Kobayashi'nin filmlerinden ve western sinemasından etkilenmiş. İlk başta "ne nasıl ne alaka" desem de üzerinde düşününce ayrıntılardaki ortak noktaları buldum. Kitabın konusuna gelince... Roman Axl ve Beatrice isimli iki yaşlı çiftin bir şeyler hatırlamasıyla başlıyor denebilir. Hatırlamak önemli çünkü çiftin "sis" adını verdikleri bir şey yüzünden bütün insanlarda neredeyse her şeyi hızla unutmak gibi bir hal baş gösteriyor. Spoiler vermek istemiyorum çünkü roman boyunca insanı çıldırtan bir meraka düşürmese de en azından okuyucunun iletişimini koparmaması açısından önemli soru işaretleri var.

Dev, ejderha, cadı gibi fantastik unsurlar bulunsa da kesinlikle fantastik bir roman olmadığını duyumsuyorsunuz okurken. Zaten kitabın dayandığı fikir fazlasıyla gerçek dünyaya ait. Guardian'a verdiği röportajda, ikinci dünya savaşı sonrası bazı ülkelerde yaşanan gerçeklerle yüzleşememe sorununun sonucu olarak toplumun unutmayı seçmesine benzer bir durumu ortaya koymuş ama politik bir hava oluşup ana fikri gölgelemesin diye de direk bu ülkeleri kullanmamış.

Arthur'un şövalyelerinden olan Sir Gawain, Sakson savaşçı Wistan ve halkın lanetli gözüyle baktığı bir çocuk olan Edwin da diğer önemli karakterlerimiz. Bu karakterler arasında sürekli bir Sakson-Briton muhabbetinin geçtiğini görüyoruz. Az buçuk bilgi sahibi olmak yetmedi bana, bu konuda biraz araştırma yaptım ama Britanya tarihi çok karmaşık cidden. Bu konuda güzel bir kitap tavsiye edebilirseniz çok memnun olurum.

Ishiguro şuan altmış yaşında, eğer bir yirmi yıl daha hayatta kalırsa nobeli alabileceğini düşünüyorum. "Beni Asla Bırakma"dan çok daha iyi bir kitap çünkü.

"Güçlü ve garip bir duyguyla mücadele halindeydi, kendisini neredeyse rüyalara gark eden, ama etrafında bütün konuşulanları net olarak işitmesini engellemeyen bir duygu. Kış mevsimi ırmakta bir kayıkta ayakta durarak yoğun sise bakan, sisin her an dağılabileceğini, ilerideki toprakların canlı görüntülerinin ortaya çıkacağını bilen biri gibi hissetmişti kendini. Ve korkuya kapılmıştı, ama anı zamanda bir merak da –veya daha güçlü ve karanlık bir şey de– hissetmiş ve kendi kendine, ısrarla “'Her ne ise, göreyim onu, göreyim' demişti."

"Bazılarınızın, size yapılan kötülüğü yaşayanlar hatırlasın diye dikilmiş güzel anıtlarınız olacak. Bazılarınızınsa, sadece kaba tahta haçları ya da boyalı taşları; bazılarınız da tarihin karanlığına gömülü kalmaya mahkûm olacaksınız. Her hâlükârda kadim bir kafilenin parçasısınız."

“Kayıkçı, sizinle dürüstçe konuştum, umarım hakkımızda daha önce verdiğiniz hükümden şüpheye düşmezsiniz. Tahmin ederim ki bazıları bu sözlerimi duyduklarında sevgimizin kusurlu ve kırık olduğunu düşünecektir. Ama Tanrı yaşlı bir karı-kocanın birbirlerine sevgisinin ağır aksak yürüyüşünü bilip kara gölgelerin de o bütünün bir parçası olduğunu anlayacaktır.”

6 yorum:

  1. Hiç bir Japon yazarı okumamıştım. Kitabı da merak ettim. Not aldım, yazdığım yeri de unutmazsam alır okurum :D

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Ben de çok fazla okumadım ama Murakami olsun, Mişima olsun severim. Ishiguro da iyidir tabisi. :D

      Sil
  2. Daha geçenlerde 'Beni Bırakma'yı okudum ve özgün, distopya vari kurgusu ile çarpıcı birkaç eleştirisi dışında etkilemedi beni. Eleştirilecek bir edebi yönü bile yoktu bence. Ama alıntılara bakılırsa Gömülü Dev okunulası duruyor, tavsiye kabilinden aldım :)

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Beni Asla Bırakma hakkındaki yorumlarına katılıyorum açıkçası ama cidden Gömülü Dev'i sevdim ben, tavsiye de ettim bir kaç arkadaşıma. Okursan umarım beğenirsin :'')

      Sil